1.Thời kì từ 0 - 6 tuổi là "Thời kỳ vàng" để khai mở tiềm năng cho trẻ
Theo các nhà nghiên cứu, tuổi vàng phát triển của trẻ là từ 0 - 6 tuổi nên cần thực hiện những kích thích nhằm giúp trẻ bộc lộ tài năng sớm. Đây là giai đoạn khai mở tiềm năng của trẻ và rất quan trọng đối với sự hình thành, phát triển tài năng của một đứa trẻ.
2. Chăm con ngay từ trong bụng mẹ
Trong một xã hội phát triển như hiện nay, chuyện bố mẹ mong muốn con cái khôn lớn, phát triển tài năng đã trở thành một xu thế của không ít gia đình. Chăm lo cho con từng chút một, nhiều gia đình không ngại đầu tư thời gian, tiền bạc với mong muốn con thành người tài năng. Thế nhưng, làm thế nào để con phát triển tài năng, phải bắt đầu từ khi nào thì nhiều phụ huynh vẫn còn loay hoay đi tìm lời giải đáp.
Chuyên gia tâm lý Mã Ngọc Thể (Giám đốc Trung tâm Tham vấn tâm lí Hoàng Nhân, Hà Nội) cho rằng, quá trình để hình thành một đứa trẻ tài năng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó giai đoạn đầu đời rất quan trọng, kể từ lúc mang thai cho tới lúc đứa trẻ ra đời rất sự quan tâm, chăm sóc từ cha mẹ.
Theo các bác sĩ dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng của bà mẹ trong thời gian mang thai vô cùng quan trọng, giúp tăng trưởng và phát triển thai nhi. Bà bầu cần bổ sung Colin (có trong trứng, sữa bò, thịt nạc…) làm tăng khả năng ghi nhớ mọi việc cho trẻ; Các axit béo thiết yếu như DHA, AA… giúp cho sự phát triển não bộ của trẻ; Ngoài ra, cũng cần bổ sung thêm sắt rất cần cho quá trình phát triển toàn diện của trẻ. Tuy nhiên, theo chuyên gia tâm lý Mã Ngọc Thể, dinh dưỡng chỉ là bổ trợ, phụ huynh cần chú trọng đến phương pháp dạy con từ trong bụng mẹ (còn gọi là “thai giáo”) đã được khoa học nghiên cứu, chứng minh. Khi mang bầu, các bà mẹ có thể chọn cách nghe những bản nhạc giàu cảm xúc, trò chuyện với thai nhi, hay đọc sách, tinh thần luôn thoải mái, sống lạc quan…
Khi đứa trẻ ra đời, ngoài yếu tố dinh dưỡng giúp trẻ khỏe mạnh, cần cho trẻ được khám phá, giao tiếp với các thành viên trong gia đình để hình thành giao tiếp, phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Lớn hơn một chút, bố mẹ cũng nên cho trẻ làm quen, tiếp xúc với các loại trò chơi, vẽ tranh, tìm hiểu đồ chơi… Bố mẹ cũng cần định hướng cho trẻ chơi, sử dụng các loại trò chơi, nghe các bài hát phù hợp với độ tuổi.
3.Kích thích tiềm năng của trẻ như thế nào?
Để nhận biết sở thích của trẻ, theo chuyên gia tâm lý Mã Ngọc Thể, bố mẹ quan sát xem trẻ thích gì, có khả năng gì để tác động, kích thích trẻ phát triển. Bố mẹ cần định hướng cho trẻ chơi các loại đồ chơi, hướng dẫn, chỉ bảo cho trẻ chơi đúng cách, các loại đồ chơi được hình thành để phát triển sở thích của trẻ, kích thích tính tìm tòi, khám phá của trẻ. Bố mẹ cũng cần tiết chế cảm xúc của trẻ, định hướng cho trẻ thói quen sinh hoạt như ăn, chơi, ngủ đúng giờ, đúng cách….
“Đồ chơi trí tuệ cho trẻ cũng là một phương pháp tốt, được các nhà sản xuất nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra thị trường. Do đó, bố mẹ cần phải biết lựa chọn đồ chơi, phải hiểu về đồ chơi rồi mới cho trẻ chơi, khám phá. Phải dạy trẻ cách chơi, sử dụng, nếu không trẻ chỉ biết phá hủy những món đồ chơi ấy. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng cần quan sát để nhận biết trẻ có khả năng về ngôn ngữ (nói lưu loát, thích đọc, thích kể chuyện), hoặc thích vẽ, khám phá khoa học… để từ đó tập trung phát triển những thế mạnh của trẻ”, chuyên gia tâm lý Mã Ngọc Thể chia sẻ thêm.
Theo các chuyên gia tâm lý, có nhiều bố mẹ vì bận bịu hoặc không có hứng thú với các trò chơi của con, như vậy trẻ sẽ buồn bực và dẫn đến phá phách, rồi lại bị đánh mắng. Do đó, bố mẹ cần phải nỗ lực quan tâm, cùng chơi với trẻ.
Đánh giá về giai đoạn phát triển tài năng của trẻ, TS Phạm Mai Chi (Viện Nghiên cứu phát triển trẻ thông minh sớm) cho biết: “Một nửa sự phát triển quan trọng của não bộ ở đứa trẻ được hoàn thành vào thời điểm trẻ bắt đầu học mẫu giáo. Đặc biệt, trẻ em có các mạch thần kinh nếu không được kích thích trước khi học mẫu giáo thì sẽ không bao giờ có được sự thông minh đáng có. Thời kỳ 0-6 tuổi là thời kỳ vàng, cửa sổ của các cơ hội giáo dục khai mở tiềm năng cho trẻ”.